Γλυκόζη αίματος – πως την ελέγχουμε.
Ο έλεγχος της γλυκόζης αίματος μπορεί να γίνει στο εργαστήριο όταν το συστήνει ο ιατρός (μετράμε σάκχαρο νηστείας, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ή – σε ορισμένες περιπτώσεις – καμπύλη σακχάρου) , αλλά και από το ίδιο το άτομο που πάσχει από το σακχαρώδη διαβήτη.
Ο αυτοέλεγχος της γλυκόζης αίματος μας βοηθάει να δούμε:
1. πόσο καλά ρυθμίζεται ο διαβήτης
2. την σωστή δόση των αντιδιαβητικών φαρμάκων (π.χ., ινσουλίνης)
3.πως επηρεάζει η άσκηση και το φαγητό τα επίπεδα σακχάρου στον οργανισμό μας.
Είναι γνωστό, ότι το σάκχαρο αίματος βρίσκεται κοντά στα φυσιολογικά όρια, ο κίνδυνος εμφάνισης των επιπλοκών του διαβήτη μειώνεται σημαντικά, αλλά και ο ίδιος ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα.
Για να ελέγξουμε το σάκχαρο μας στο σπίτι χρειαζόμαστε έναν μετρητή, ταινίες όπου βάζουμε την σταγόνα αίματος και σκαρφιστήρες για να τρυπήσουμε το δάκτυλο. Υπάρχουν πολλά είδη μετρητών σακχάρου στην αγορά – διαλέξετε αυτό που σας προτείνει ο φαρμακοποιός σας για να μην έχετε αργότερα πρόβλημα με την αγορά των αναλωσίμων (η ταινίες για ένα είδος του μετρητή δεν κάνουν για τον άλλο). Παίζουν ορισμένο ρόλο και κάποιες μικρές τεχνικές λεπτομέρειες, όπως να φαίνονται καλά οι αριθμοί, να υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης των αποτελεσμάτων από τις προηγούμενες μετρήσεις κλπ.
Πολλές φορές οι ασθενείς αναρωτιούνται – πόσο συχνά πρέπει να μετράνε το σάκχαρο αίματος και πότε. Αυτό θα σας πει ο ιατρός σας, αλλά στις γενικές γραμμές ένας ασθενής που βρίσκεται υπό δίαιτα θα χρειαστεί την μέτρηση 1-2 φορές την εβδομάδα, ο ασθενής υπό αγωγή με δισκία – 2-3 φορές την εβδομάδα, αλλά κάποιος που λαμβάνει την ινσουλίνη ακόμα και μερικές φορές την ημέρα.
Παίζει ρόλο και πότε μετράμε το σάκχαρο αίματος. Αν μετρήσουμε το πρωί όταν ξυπνάμε, θα δούμε σε ποια επίπεδα ήταν το σάκχαρο μας ενώ κοιμόμαστε (ο στόχος μας είναι στα όρια από 70 έως 130 mg/dl). Αν θέλουμε να δούμε πως αυξάνει το επίπεδο σακχάρου μας μετά από γεύμα, πρέπει να το μετρήσουμε 2 ώρες μετά από την έναρξη του φαγητού (το καλό είναι να μην υπερβαίνει το σάκχαρο 180 mg/dl). Στα άτομα που λαμβάνουν ινσουλίνη μπορεί να χρειαστεί και μέτρηση πριν και 15 λεπτά μετά από τη σωματική άσκηση (αυτό βοηθάει στην επιλογή της σωστής δόσης φαρμάκου). Καμιά φορά χρειαζόμαστε επιπλέον μετρήσεις εκτάκτως – όπως σε περίπτωση υπογλυκαιμίας.
Στο εργαστήριο μπορούμε να μετρήσουμε την γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη HbA1c. Αυτή εξέταση μας δείχνει τα μέσα επίπεδο σακχάρου αίματος στο διάστημα των τελευταίων 3 μηνών. Αν πετύχουμε η HbA1c να είναι κάτω από 7%, σημαίνει ότι ο διαβήτης ρυθμίζεται καλά και μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος των χρόνιων επιπλοκών από τον διαβήτη. Στην αρχή της θεραπείας ή σε περίπτωση της αλλαγής του θεραπευτικού σχήματος πρέπει να μετράμε την γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη κάθε 3 μήνες. Αν όμως πετύχουμε καλή ρύθμιση, τότε ο έλεγχος 2 φορές του χρόνου είναι αρκετός.